SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 roku – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, jeżeli:
1) nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
2) rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej
- w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 620 zł miesięcznie.
Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się:
a) na okres zasiłkowy – oznacza to okres od dnia 1 listopada do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego, chyba, że orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony. W tym przypadku prawo do świadczeń rodzinnych ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.
b) na podstawie dochodu uzyskanego przez rodzinę w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
c) na podstawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł.
Za dochód rodziny osoby wymagającej opieki, uważa się dochód następujących członków rodziny:
- w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest małoletnia:
a) osoby wymagającej opieki,
b) rodziców osoby wymagającej opieki,
c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,
d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko
e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa wyżej, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia – z tym, że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
- w przypadku gdy osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia:
a) osoby wymagającej opieki.
b) małżonka osoby wymagającej opieki,
c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko.
d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa wyżej, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia – z tym, że do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.
W przypadku gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:
1. Osoba sprawująca opiekę:
- ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego,
- ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
- legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2. Osoba wymagająca opieki:
- została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
- na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
Specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje także jeżeli:
- członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
- na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego do zasiłku rodzinnego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
- na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
!!! Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W związku z tym, Wnioskodawca może jednocześnie ubiegać się o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym siebie oraz członków swojej rodziny, jeżeli Wnioskodawca ani członkowie rodziny nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt. 28 oraz art. 67 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).
!!! Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca również składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przez okres niezbędny do uzyskania 25-letniego okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego), chyba że podlega ona obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu. W związku z tym wnioskodawca może także ubiegać się o ubezpieczenie emerytalno-rentowe, z tytułu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. W przypadku ubiegania się wnioskodawcy o zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego należy dostarczyć dokumenty potwierdzające okresy składkowe (dokumenty te należy dostarczyć tylko do pierwszego wniosku).
Wymagane dokumenty:
- wniosek o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego;
- dokumenty stwierdzające wysokość dochodu rodziny;
- kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznościami, o której mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 z późn.zm.) lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej;
- kartę pobytu i decyzję o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy – w przypadku cudzoziemca posiadającego kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”;
- zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, albo oświadczenie o niekorzystaniu przez więcej niż 5 dni w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym lub oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
- przypadku ubiegania się wnioskodawcy o zgłoszenie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego należy dostarczyć dokumenty, potwierdzające okresy składkowe (dokumenty te należy dostarczyć tylko do pierwszego wniosku);
- inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Wnioski o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy przyjmowane są w wersji elektronicznej (w przypadku posiadania certyfikowanego podpisu elektronicznego lub bezpłatnego profilu zaufanego za pośrednictwem portalu informacyjno usługowego Emp@tia) od 01 lipca, a w wersji papierowej od 01 sierpnia.
UWAGA!
Prosimy pamiętać, że o wszelkich zmianach, jakie mają wpływ na prawo do zasiłku rodzinnego, takich jak np. zmiana wysokości dochodu czy wyjazd członka Państwa rodziny za granicę, jesteście Państwo zobowiązani powiadomić podmiot wypłacający zasiłek.
